|
حماسه پایداری
بیست و پنجمین سالگرد جان باختن رفیق
رحمان هاتفی (حیدر مهرگان)
زندگی زیباست
ای
زیبا پسند
زنده اندیشان به زیبایی رسند
آنقدر زیباست این بی بازگشت
کز
برایش می توان از جان گذشت
ه.
الف. سایه
بیست و پنج سال پیش، مزدوران
جنایتکار رژیم ولایت فقیه، پس از هفته ها شکنجه های وحشیانه و سرانجام شکست
مذبوحانه در برابر اراده اسطوره ای ”حیدر“، سرانجام رفیق رحمان هاتفی (حیدر
مهرگان)
را
به قتل رساندند و بدین ترتیب نسل آتی میهن ما را از یکی از با استعداد ترین
نویسندگان، شاعران، اندیشمندان و انقلابی یی سترگ محروم ساختند.
هیئت سیاسی
کمیته مرکزی حزب توده ایران با انتشار این خبر تکان دهند، در شهریور ماه
1367 (که
مدتها پس از جان باختن رفیق بود) نوشت: ”انقلابی بزرگ، شاعر، نویسنده،
پژوهشگر و
روزنامه نگار نامدار کشور، رفیق رحمان هاتفی منفرد (”حیدر مهرگان“)، عضو
هیئت سیاسی
وقت
حزب و از رهبران و بنیادگذاران ”گروه آذرخش“، که سپس به سازمان نوید معروف
شد،
زیر
شکنحه های بهیمی رژیم جنایتکار جمهوری اسلامی جان سپرد.“
بدین ترتیب حزب
توده ايران، يكی ازبرجسته ترين چهره های رهبری خود را از دست داد. رحمان
هاتفی كه
در
جريان دومين يورش وحشيانه و ناجوانمردانه رژيم جمهوری اسلامی به حزب توده
ايران،
به
اسارت درآمده بود آخرين تحليل رزمی خود را با مقاومت اسطوره ای و با خون
خويش بر
ديوار سلولش اين چنين نوشت: ”راه همان است كه من رفتم!“
رفیق رحمان مبارزه
سیاسی خود را با بدبینی به تاریخ و مبارزات حزب توده ایران آغاز کرد. رحمان
در
جریان دوبار دستگیری اش در سال های 45 و 1350، در دیدار با رفقای رهبری حزب
توده
ایران، که در بند دژخیمان ساواک اسیر بودند سرانجام به اعتقاد به حزب رسید
و نقش
برحسته ای در به پیش بردن مبارزه توده ها در دوران اوج گیری جنبش انقلابی
میهن ما
در
اواخر دهه 1350 ایفا کرد.
رفیق رحمان درباره یافتن سیمای واقعی و آشنایی با
حزب
توده ها خود این چنین می نویسد: ”قزل قلعه خلوت بود. من با بی ايمانی مطلق
به
حزب
توده ايران وارد بند شدم. اخبار مربوط به تشكيلات تهران، دهان به دهان می
گشت.
می
دانستم ”خاوری“ در همان بند است. شبی كه فردايش بايد از قزل قلعه می رفتم،
تصميم
گرفتم ”خاوری“ را ببينم. همه می دانستند كه اعدامی است. نزدش رفتم و مثل يك
خبرنگار
كه
برای مصاحبه می رود، سئوالاتم را كردم و او آرام پاسخ داد. نمی دانم اين
گفتگو
چقدر طول كشيد، اما می دانم كه سپيده زده بود و من هنوز همه سئوال هايم را
نكرده
بودم. او روزهای انتظاراعدام را پشت سر می گذاشت و من آخرين روزهای بازداشت
را. وقت
جدایی نتوانستم جلو اشكم را بگيرم. در حال وهوای آن سال ها، اين ايمان بی
خدشه به
حزب، باور نكردنی بود. هنگام جدایی ”خاوری“ می خواست بداند درباره آنچه
شنيده ام،
چه
فكری می كنم، گفتم: آنچه را امشب شنيدم، تا حالا در رمان ها خوانده
بودم...!سرمست از آن همه ايمان، از زندان آزاد شدم، اما هنوز بين خودم و
حزب فاصله
زيادی می ديدم.“
رفيق رحمان هاتفی، سرانجام در سال 52 به حزب پيوست و
بلافاصله پس از بنيانگذاری “گروه آذرخش“ با مراعات دقيق عدم تمركز، از داخل
كشور
همكاری با راديوی “پيك ايران“ را آغاز كرد. ”حماسه گلسرخی“ و سير و سرگذشت
او كه در
چندين نوبت از راديوی “پيك ايران“ پخش شد، خون جديدی به پيكر زخم ديده جنبش
چپ و
كمونيستی ايران، تزريق كرد. رفيق شهيد هاتفی درآخرين ماه های پيش از
دستگيری
گلسرخی، توانسته بود تاثير عميقی بر او بگذارد. اما رژيم شاه - ساواك فرصت
نداد و
خيانت برخی از اطرافيان گلسرخی و دانشيان اين پيوند را از هم گسيخت. گلسرخی
در
بازجویی های خود در باره مناسباتش با رفيق رحمان هاتفی هيچ چيز بر زبان
نياورد و با
اين
راز به ميدان تيرباران رفت. مجموعه همه اين شناخت و مناسبات دو طرفه در
”حماسه
گلسرخی“ كه بعدها توسط هاتفی نوشته شد، منعكس است. رفقا، رحمان هاتفی و
هوشنگ
تيزابی، از نوجوانی با يكديگر آشنا بودند و از دورانی كه خود را مبارز
سياسی
يافتند، در حقيقت، سايه به سايه يكديگر حركت كردند. بسياری از مطالعات و
تحقيقات را
مشتركا انجام دادند. شهادت تيزابی در شكنجه گاه ساواك، برای هاتفی ضربه
بزرگی بود.
خودش بعدها گفت: ”شهادت هوشنگ كمر مرا شكست!“
با
همت رحمان گروه انقلابی
”آذرخش“
گسترش یافت. رفیق رحمان در این سال ها با بررسی امکانات و با توجه به شرایط
کشور به حزب پیشنهاد انتشار نشریه ”نوید“ را داد و به رهبری حزب نوشت:
”بگذاريد
بذرهای اصيل را در زمينی كه سرنيزه آن را شخم می زند، بپاشيم. بزرگ ترين
حماسه
امروز، تدارك پرحوصله و پيگير فردايی است كه در آن قهرمانان منزوی خلق، جای
خود را
به
قهرمانان خلق می دهند. برای اين فردای پربركت، چه بذری نيرومند تر از تئوری
ماركسيسم انقلابی؟ وماركسيسم واقعی در ميهن ما، مگر چيزی جز سرمشق نبرد
پهلوانی حزب
توده ايران است ؟“
در
پاسخ به اين نامه شورانگيز بود كه رهبری حزب موافقت خود
را
با انتشار نشريه ای داخلی اعلام داشت واز راديوی “پيك ايران“ پيشنهاد کرد
كه
”نام
نوزاد“ را ”نويد“ بگذاريد. او به استقبال وظيفه دشواری می رود. و به راستی
كه
رفيق هاتفی در پرتو هشياری فوق العاده و ذهن شكوفا و خلاق تئوريك و استعداد
تشكيلاتی اش به سهم خود توانست از پس اين وظيفه دشوار و تاريخی برآيد.
رفيق
رحمان هاتفی به مثابه يك روزنامه نگار آگاه و متعهد، در عرصه مبارزه علنی
با رژيم
شاه
نيز نقش به سزايی را در كل جنبش انقلابی كشور به عهده داشت. او كه از سال
57
سردبير ”كيهان“، پرتيراژترين روزنامه وقت كشور ما بود، با شجاعت كم نظيری
در راه
آزادی مطبوعات مبارزه می كرد و برای سازمان دهی اعتصاب كاركنان اين موسسه
بزرگ
انتشاراتی و مطبوعاتی كشور كه اعتصاب در ”اطلاعات“ و ”آيندگان“ را نيز در
پی داشت،
رزميد. رفيق هاتفی از راه انتشار خبرهای پشت پرده، مقالات آگاهی دهنده و
بسيج گر و
اخبار جنبش انقلابی در ”كيهان“ ضربات سهمگينی بر پيكر رژيم شاه فرود آورد و
توانست
تيراژ آن را از حدود صد هزار به يك ميليون و دويست هزار برساند. رژيم
جمهوری اسلامی
كه
از قدرت خلاقيت فوق العاده او به هراس افتاده بود، به مجرد استقرار، رفيق
هاتفی
را
از سمت سردبيری “کیهان“ بركنار كرد.
رفیق رحمان پس از پیروزی انقلاب
بهمن، در پلنوم هفدم، به عضويت هيئت سياسی كميته مركزی حزب توده ايران
گزيده شد. از
آن
پس بخشی از وظايف سنگين تشكيلاتی حزب به رفيق رحمان هاتفی محول گرديد. در
آن
هنگام وزن كارگران آگاه و انقلابی در صفوف حزب سنگين تر شده بود و رفيق
هاتفی با
هدف
قوی تر كردن تركيب كارگری حزب، به سهم خود تلاش فراوانی كرد. او تا هنگام
دستگيری، ارديبهشت 62، به كار تشكيلات سر و سامان می داد. رفيق رحمان هاتفی
همسال
حزب
توده ايران بود و بااشاره به اين مساله، هر سال كه از عمرش می گذشت می گفت:
“حزب
یك سال پیرتر شد.”
نام
انقلابی بزرگ، رفیق رحمان هاتفی، در تاریخ جنبش
كمونیستی و كارگری ایران و جهان ماندگار خواهد بود. او در زمره قهرمانانی
چون خسرو
روزبه است كه مبارزان انقلابی، به ویژه كمونیست ها، نسل در نسل در برابرش
به احترام
سر
فرود خواهند آورد و سرمشق مبارزه آگاهانه، هشیارانه، پیگیر و درنگ ناپذیر،
قرارش
خواهند داد.
نامه مردم
|
می توانید نظرات خودرا اینجا ابراز نمایید . |
