آنچه مشخص است ساکنان بومی منطقه از وجود پل رضایت دارند و برای آن لحظه
شماری می کنند درست همان شوق و ذوقی که آذری ها برای پل دریاچه ارومیه
داشتند و بعد که دریاچه خشکید تازه از خسران پروژه آگاه شدند. باید دید
دولتمردان برای جلوگیری از تکرار وضعیت دریاچه ی ارومیه و جلوگیری از زیان
به این زیستگاه سِحرانگیز چه راه حلی ارائه خواهند داد و آیا هیچ به خشک
شدن این جنگل آویزان بر آب و بخش نامه ها اندیشیده اند تا که هم حرکت بماند
و هم برکت.
بندر پل شاید تنها بندری باشد که پیش از ساخته شدن یک پل نام آن را با خود
یدک می کشد. این بندر در هفتاد کیلومتری شرق بندرعباس در کمترین فاصله با
جزیره ی قشم قرار دارد، یعنی۱۸۰۰متر و همین نزدیکی این بندر را همیشه
نیازمند پلی می دیده که خشکی را به جزیره برساند. ایده ی اولیه چنین خواستی
به سال ۱۳۵۱ باز می گردد زمانی که دولت وقت تصمیم گرفت جزیره ی قشم را به
خشکی متصل نماید. طرح در ابتدا چنین نگرشی با خود داشته است که به مرور
زمان اهمیت بیشتری می یابد و نگرشی اقتصادی ملی بر آن سبب می شود تا بعد
انقلاب اسلامی نگاه ویژه ای به این طرح عظیم شکل بگیرد و بالاخره در سال
۲۳اسفند ۱۳۸۹عملیات اجرایی پل خلیج فارس در بندر پل کلید می خورد. قشم
بزرگترین جزیره ی خلیج فارس بدین ترتیب در دو لاین رفت و برگشت و نیز یک خط
راه‌آهن به مسافت دوکیلومتر به خشکی می رسد و آرزوی چندین ساله ی بندر پل
را محقق خواهد کرد. پروژه ای که از کاروان دولت نهم و دهم گذشت و به دولت
یازدهم رسیده است هر چند پیشرفت اندکی داشته اما گفته می شود که تا پایان
سال ۱۳۹۵ به بهره برداری خواهد رسید و بندر پل دروازه نوین تجاری ایران نام
خواهد گرفت.
جنگل های حرا
براساس اسطوره‌ها حرا از اشک چشم آدم روییده است. یکی از عجیب ترین درختان
خلقت که با جزر و مد دریا حاضر و غایب می شود. جنگل های حرا خوشبختانه
hara4در
هشت منطقه ی ایران قابل رویت اند که کناره های شمالی و غربی جزیره ی قشم و
بندر پل از مهمترین آنها به شمار می روند. سازش این درخت حاضر و غایب با
شوری دریا و امواج بی آنکه خم به خود بیاورد از خود درختی زبانزد خاص و عام
ساخته است. درختان حرا با شاخ و برگ سبز روشن به هنگام بالا آمدن آب دریا
(مد) به زیر آب میرود
و با پایین رفتن آب دریا (جزر) به مدت شش تا هفت ساعت نمایان میشود.
مردابهای
ساحلی کمعمق،
جنگلهای
مانگرو، سواحل گِلی و باتلاقها
و تالابها
مهمترین زیستگاه فلامینگوهاست.
۸۰ درصد از آبزیان خلیج فارس در این جنگلها
تخمریزی
میکنند.
استان هرمزگان با بیش از بیست هزار هکتار جنگلهای
حرا و چندل بیشترین زیستگاههای
جنگلهای
حرا در کشور را داراست. اهمیت جنگلهای
حرا در حفظ نسل آبزیان سبب شده جنگلهای
حرا در منطقه قشم سه عنوان جهانی «منطقه حفـاظت شـده بین المللی»، «ذخیره
گاه زیست کره» و «تالاب بین المللی» را از آن خود کند. زیست گاهی که تنها
راه دیدن آن راه باریکه هایی ست که در میان شاخ و برگ مواج درختان ایجاد
شده است. هیچ زمان کسی فکر نمی کرد که روزی بتوان از بالای این جنگل بی
نظیر به درون آن خیره شد و از زیبایی آن بهره مند گشت. پل خلیج فارس چنین
امکانی را وعده داده است.
بتون ها و حرا
به موازات پل عظیم خلیج فارس جنگل های حرا هستند. جنگل هایی که می گویند
بعد ساخته شدن پل می توان به هنگام عبور از بالا آنان را دید و گردشگری
منطقه را تقویت خواهد کرد. اما چنین وعده ای چندزمانی ست که از سوی برخی
فعالان زیست محیطی به چالش کشیده شده است. اینکه شاید روزی که مسافران از
روی پل عبور خواهند کرد دیگر جنگلی درمیان نباشد. پل خلیج فارس که سالها
چشم انتظاری عده ی زیادی را به دنبال داشت باعث نابودی جنگل ها خواهد شد.
مرضیه لک کارشناس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور به ایسنا می
گوید: “با ساخت پل خلیج فارس از بندر پهل تا لافت، سواحل خلیج فارس و
جنگلهای حرا به تدریج خشک می شود. با احداث این پل، جزر و مد به کندی انجام
می شود و جلوی جزر و مد دریایی گرفته می شود.”hara2
وی می گوید: “سازه های بتنی در مسیر دریایی بندر پهل به بندرلافت قشم سبب
خشک شدن مسیر دریایی و پایین آمدن سطح آب خواهد شد. بخش عظیم درختانِ اشک
انسان درست در همین ناحیه هستند و با پایه های پل همنشین. فعالان بومی محیط
زیست بارها دل نگرانی شان را پیرامون از بین رفتن جنگلهای حرا ابراز کرده
اند که به دلیل ابعاد وسیع این طرح و استقبال عمومی، این صدا به جایی
نرسیده است.” محمد براهیمی دانشجوی شیلات هرمزگانی ست که در این باره به
ملی مذهبی می گوید: “از بدو شروع طرح بارها به منطقه سفر کردیم و بعد
مطالعاتی که با دوستان فعال محیط زیست داشتیم مشخص شد که وقتی پل پاهایش را
به دریا بگذارد جنگل های حرا از بین خواهند رفت زیرا این درختان فقط
دربرابر طبیعت شور دریا مقاومند و دلیل نمی شود که با همجواری بتون نیز
دوام بیاورند. خیلی چیزها درنظر گرفته نشده. زیست جانوران و پرنده گان
منطقه و همین طور آلوده گی که عبور و مرور ماشین ها و قطارها ایجاد خواهند
کرد به حتم درختان را نابود می کند. ما این را در نامه ای به ریاست جمهوری
هم اعلام کرده ایم و امیدواریم به همت ایشان طرحی دیگر درافکنده شود و پل
خلیج فارس از منطقه ای دیگر عبور کند.»
شاید بروز همین دست نامه ها و اعتراضات باشد که دکتر حسن روحانی در سفر
نوروزماه امسال به قشم اول از هر چیز به دیدار جنگل «حرا» رفت و با
قایق‌های تندرو، گشت دریایی در آن زد و بعد گفت: «اجرای هر طرحی که بخواهد
به این جنگل صدمه بزند، از نظر ما مردود و غیرقابل قبول است.» چندی بعد از
سفر روحانی در اوایل اردیبهشت ماه معصومه ابتکار، معاون رییسجمهور
و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، مدیرکل بازرسی این سازمان را به قشم فرستاد
تا گزارشی درباره مسایل زیست محیطی بزرگترین جزیره خلیج فارس تهیه و جهت
ارائه به دولت آماده کند. احمد نبوی پس از این بازدید با اعلام اینکه «حضور
من در جزیره قشم به دستور رئیسجمهور
بوده»، به ایسنا گفت: “در بازدید حسن روحانی از جزیره قشم گلایه‌هایی از
طرف برخی از مردم مبنی بر اینکه برخی از ملاحظات و مخاطرات زیست محیطی در
منطقه دیده نشده، مطرح شده بود.” وی با اشاره به اینکه «رئیسجمهور
پس از سفر به قشم با سرعت و حساسیت شدید از خانم ابتکار خواسته است در
منطقه حضور یافته و بازدید به عمل آورد»، افزود: بیشتر گلایه‌ها و اعتراضات
مردم به رئیسجمهور
در دو حوزه بوده که یکی مربوط به خاک‌ریزی و خشک کردن دریا در درگهان و
دیگری خشک شدن بخشی از جنگلهای حرا بوده است. هر چند این خشک شدن هنوز به
پل خلیج فارس مربوط نمی شود اما به نظر می رسد که ریاست جمهور نگران آینده
جنگلهای
حرا است بهویژه
در شرایطی که تبعات پروژهای
مشابه (پل میانگذر
دریاچه ارومیه) کاملا آشکار شده و دولت یازدهم از روز نخست تشکیل خود با آن
درگیر بوده است و پدید آمدن شرایط مشابه آن هم در دولتی محیطزیست محور
چندان خوشایند نخواهند بود.
حرکت و برکت
عده ی بیشماری از مردم منطقه سالهاست چشم انتظار به سرانجام رسیدن این طرح
هستند. حبیب ذاکری از تاکسیداران بندر پل می گوید: در این چند سال بیکاری
در منطقه زیاد بوده و این پل می تواند خانوارهای زیادی را درآمد ببخشد. وی
در باره ی همزیستی پل و جنگل های حرا می گوید: فکر نمی کنم جنگل ها ضرری
ببینند.
hara3جنگل
ها در این چند ساله به جای ناامنی بدل شده بود. پاتوق قاچاقچیان گازوئیل و
خلافکاران بود. شاید اگر پل بیاید این ها هم جرات نکنند حوالی ما بیایند.
رحمان مولایی معلم است و نظر دیگری دارد وی می گوید: این جنگل ها برکت
منطقه اند. این را اجداد ما به ما گفته اند وقتی این ها خدای ناکرده تلف
شوند دیگر چه می ماند؟ یک پل؟ سود این ها به جیب ما نمی رود اما سود حرا
برکت خداست که نصیب مردم منطقه شده و حالا می خواهند کورش کنند. صالح
شعبانی شهروند دیگر بندر پل است که وجود پل و جنگل را حرکت و برکت می داند
و می گوید هر دوی این ها برای پیشرفت منطقه لازم اند اگر فرهنگ سازی شود
هیچ اتفاقی نمی افتد. برای مثال لاین پیاده روی هم گذاشته اند روی پل باید
از ریختن آشغال به درون دریا و روی جنگل ها جلوگیری کرد و اگر همه چیز
فرهنگ سازی درستی شود به خواست خدا اتفاقی نخواهد افتاد و جنگل ها صحیح می
مانند.
آنچه مشخص است ساکنان بومی منطقه از وجود پل رضایت دارند و برای آن لحظه
شماری می کنند درست همان شوق و ذوقی که آذری ها برای پل دریاچه ارومیه
داشتند و بعد که دریاچه خشکید تازه از خسران پروژه آگاه شدند. باید دید
دولتمردان برای جلوگیری از تکرار وضعیت دریاچه ی ارومیه و جلوگیری از زیان
به این زیستگاه سِحرانگیز چه راه حلی ارائه خواهند داد و آیا هیچ به خشک
شدن این جنگل آویزان بر آب و بخش نامه ها اندیشیده اند تا که هم حرکت بماند
و هم برکت.
http://melimazhabi.com/goftogoo
مطلب را به بالاترین بفرستید:
مطلب را به آزادگی بفرستید:
بازگشت به صفحه نخست
