نویدنو 04/02/1398
کوبا، سرزمین انقلاب
۳
از
المان
به
کوبا
از دوسلدورف تا مادرید و از آنجا به هاوانا پروازی دوازده ساعته است و
اگر معطلی های فرودگاهها را هم بیفزایم نزدیک به هفده ساعت در راه
هستیم. ده سال پرواز به هاوانا اصلن راحت نبود. فیلمهای سینمایی
هواپیما، جای تنگ خوردوخوراک،
خواب همگی شما را وقتی به مقصد میرسید
همچو قوطی کنسروی میسازد که هیچ طعم و بو خاصیتی از خود ندارید.
فرودگاه مختصر هاوانا وسیلهی دیگری غیر از تاکسی برای رسیدن
به هاوانا ندارد. قیمت تاکسی از بیست تا سیوپنج کوپ (اختصار پول جاری
توریستی در کوبا Cup ) است که تقریبا یا یورو یک به یک است. اما
تدابیری میتواند قیمت را تنزل بخشد.
مثلن
اگر هزینه تاکسی را با یک نفر تقسیم کنید. نزدیک به سی کیلومتر محل
اقامت ما از فرودگاه راه
بود و حالا ساعت چهار صبح به وقت المان است که ما بدینجا،
یعنی هاوانا،
رسیدهایم. زمان در المان شش ساعت عقبتر است،
اینجا
مردم این وقت شب کنار آب روی سکوهای سیمانی نشستهاند و مشغول ماهیگیر
و تغزل هستند،
محل اقامت ما در مرکز شهرک قدیمی هاوانا قرار دارد. نزدیک به بیشتر
دیدنیها
در این جاست.
اما عبور و مرور
هم ابنجا از
کوچه های تنگ و باریک سخت
است.
کارمند محل اقامت اصرار دارد همهجا را به ما نشان دهد و توضیح شرایط و
امکانات و سرویس را شرح دهد و من از خستگی روی پا بند نیستم. ما را از
راه پلهای سخت باریک و پرپیچ به سقف خانه میرساند. از پشتبام خانه
شهر روشن است.
وقتی روز میشود متوجه میشویم که چقدر پیرامون ما خرابی و کهنهگی و
ویرانی
ست.
اما تا صبح هنوز چند دانگی مانده، پس بررسی را به فردا می سپارم و خواب
را سخت به آغوش میکشم.
کوبا، سرزمین انقلاب ۴
از کریستف کلمب تا فیدل کاسترو
شاید بتوان نقطه عطف تاریخ سرزمین کوبا را با کشف آن توسط کریستف کلمب
در سال ۱۴۹۲ دانست. چرا که اندکی در پی این کشف هجوم اسپانیاییها بود
و نابودی سه گروه مهم سرخپوستها در سال ۱۵۱۲!
از سال ۱۵۳۰ کوبا عمل سکوی عملیات نظامی اسپانیا برای تسخیر دیگر
کشورهای امریکای لاتین گشت. از این پس بیش از هفتاد سال هاوانا محل
تجمع دزدان دریای بود تا اینکه پایتخت کوبا (۱۶۰۷) شد و کنترل و نظم در
آنجا برقرار. با توسعه اقتصادی در کوبا توسط اسپانیاییها تجارت برده
هم بخشی از توسعه مالی گردید و اسپانیاییها برای جبران نیروی کار از
سال ۱۷۶۲ بردهها را از آفریقا بدینجا سرازیر کردند تا اینکه عاقبت
تجارت برده در سال ۱۸۸۶ ممنوع شد. اما همین بردهها بودند و هستند که
بخش مهمی از فرهنگ این جامعه را شکل دادند؛ از باورهای ماورا دینی تا
غذا و رنگ پوست و غیره. هنوز بساط بردهداری کامل برچیده نشده بود که
کوبا در یک جنگ ده سال نخستین حرکت استقلالطلبانه را علیه اسپانیا
آغاز شد. نتیجه البته شکست بود.
در پایان قرن نوزدهم اقدام دوبارهای برای استقلال رخ میدهد و باز
ثمرهی ده سال جنگ و خونریزی شکست است. تا اینکه در سال ۱۸۹۸ امریکا به
نفع مردم کوبا وارد جنگ با اسپانیا میشود و اینبار یک استقلال ظاهری
نسیب کوبا میگردد و البته از این راه یاری همسایه سبب شریکی در ملک
صاحبخانه هم میشود! اما در پی این موفقیت کوبا چند سال بعد اعلام
جمهوری کرده و نوشتن قانون اساسی برای کشور را برای نخستین بار در
تاریخ سیاسی خویش تجربه میکند. گرچه کودتای ۱۹۲۵ توسط «ماکادو» عمر
کوتاه جمهوری را به پایان میرساند
ولی نفوذ اقتصادی در دست امریکایی ها همچنان باقی میماند.
کودتای نخست باتیستا در سال ۱۹۳۳ و اعلام جمهوری دوباره و تدوین قانون
اساسی جدید کوبا را وارد مرحله تازهای از تحولات اجتماعی میکند. اما
شکست باتیستا در انتخابات ۱۹۵۲ و کودتای دوبارهاش سبب بگیر و ببندی
تازهای میشود و کشور در پی این کودتا دوباره دچار اختناق.
پیروزی انقلاب فیدل کاسترو به همراه یارانش در سال ۱۹۵۳ پایانی بر
حکومت باتیستا و آغازی برای طرح تازهای از روابط احتماعی و تولید
(سوسیالیستی) که هنوز کم و بیش بدین منوال برپاست.
کوبا ،
سرزمین انقلاب 1و2
|