نویدنو -  کتاب -   رحمان هاتفی  درباره ما -  آرشیو

از همین قلم

 
 
 
 

2016-11-20

نویدنو  30/08/1395 

 

 

 

 نقد و بررسی کتاب تاریخ ترقی خواهی ایرانیان

 نوشته ملیحه بصیر-قسمت پنجم

صادق شکیب

بخش سیزدهم از توضیح پی آمدهای قرارداد ننگین 1919 و موج اعتراض های مردمی آغاز می شود.نویسنده به سه قیام مهم در آن زمان می پردازد و از خیزش مردم آذربایجان به رهبری شیخ محمد خیابانی وطرز نگرش وعملکردهای وی نکات درخور توجهی را مطرح می کند .از قیام مردم خراسان به رهبری محمد تقی خان پسیان نیز به اختصار مطالبی به رشته تحریر درآمده است .در مورد نهضت جنگل و دیدگاه های درست حیدرعموغلی درارزیابی ماهیت نهضت سرکارخانم بصیرموارد ارزشمندی را با خوانندگان درمیان می گذارد .همچنین از نقش مثبت اتحاد جماهیر شوروی در الغای قرارداد1919  که طی آن ایران تحت سیطره کامل انگلیس واقع می شد، ارزیابی مستدلی گردیده است. نویسنده با نگرش درست و با بهره جستن ازمنابع موثق علت طرح ریزی کودتای رضا خان توسط دولت انگلستان را واکاوی مینماید و چگونگی قبضه همه قدرت در کشور توسط رضا خان و تصاحب تاج وتخت شاهی و جنایت هایی را که برای نیل به مقصود مرتکب می شود را ذکر می کند.و در ادامه از حکومت رضا شاه و اقدامات خائنانه اش علیه میهن را که در راستای تامین منافع غارت گرانه دولت امپریالیستی انگلستان می بود تحلیل علمی آموزنده ای می نماید.

نویسنده در بخش چهاردهم به تشریح شکل گیری دولت آلمان و نقش هیتلردر برافروختن جنگ جهانی دوم می پردازند. هرچند سرکار خانم بصیر خواسته است جانب انصاف را در تحلیل رویدادهای منتهی به جنگ و علت شکست نازی ها را نگه دارد، ولی در پاره ای از موارد دچار اشتباه شده است. به عنوان نمونه در صفحه 639 شکست ارتش هیتلر را در استالین گراد در نتیجه اتحاد شوروی ، انگلیس و امریکا با یکدیگر می داند. در صورتی که در نبرد استالین گراد و پیروزی ارتش سرخ برارتش هیتلری دولت های آمریکا و انگلیس هیچ نقشی نداشتند .این مقاومت دلیرانه مردم اتحاد شوروی بود که در استالین گراد اولین و بزرگترین شکست فاشیسم هیتلری را رقم زد.پیروزی ارتش سرخ بر آلمان در استالین گراد چنان سرنوشت ساز بود که می شود گفت نتیجه نبرد استالین گراد آغاز شکست فاشیسم هیتلری بود

در این مورد منابع معتبر و موثقی وجود دارد که حاکی از صحت ارزیابی نگارنده است.البته واکاوی آن خود داستان دراز دامنی است. در صفحه 656 نویسنده به درستی سهم ناچیز کمک های آمریکا و انگلیس را به اتحاد شوروی در پیروزی بر آلمان هیتلری را متذکر می شود .خانم بصیر تاریخچه تشکیل سازمان ملل متحد ، اهداف و وظایف آن را تشریح می کند. و چرایی گرایش رضاخان به آلمان را از منظری درست وا می گوید.در این بخش نویسنده مجددا به ارزیابی واقع بینانه ای از حکومت رضاخان و جنایت های وی می پردازد و محتوم بودن سرنوشت او را که فرار ذلیلانه  از کشور بود نشان می دهد. و از دو رویی و مکر و حیلت فرزندش پس از نشستن بر مسند پدر، سخنان تکان دهنده ای را مطرح می کند.

بخش پانزدهم هر چند با عنوان حزب توده ایران  آغاز می شود .  ولی در این بخش نویسنده به نقش حزب توده ایران در رخدادهای تاریخ معاصر ایران نپرداخته است و با اشاره ای کوتاه به نحوه تشکیل و افراد شرکت کننده در تاسیس حزب سخن را خاتمه داده است .در این میان بیشتر از همه اززندگی  ومبارزه زنده یاد پیشه وری سخن می گوید.هرچند سرکار خانم بصیر با نگرشی مثبت از پیشه وری سخن می گوید . ولی بهره بردن از برخی منبع بی اصالت ایشان را در پاره ای موارد به اشتباه انداخته است. به عنوان نمونه استفاده ایشان از کتاب کژراهه منتسب به زنده یاد احسان طبری در صفحه 684 آمده است: پیشه وری بعد از رد اعتبار نامه چهاردهمین دوره مجلس شورای ملی به عنوان سیاست مداری مطرود و رنجیده به آذربایجان رفت و به تشکیل فرقه دمکرات آذربایجان پرداخت .این نقل از اساس نادرست است. و آن کتاب نیز مطلقا نوشته زنده یاد احسان طبری نیست. با تعمقی بر مطالب همین بخش کتاب می توان دلایل زیادی در رد نظر منتسب به زنده یاد احسان طبری ارائه داد. البته خانم بصیر از نظریات فکری و عقیدتی و نیز اعمال زنده یاد پیشه وری مطالب ارزنده ای به رشته تحریر در آورده است و در ادامه از تاریخ آذربایجان و نقش مخرب پان ترکیست ها که بس مغرضانه در پی تبلیغ جدایی این خطه از میهنمان بر می آیند تحلیل علمی و آموزنده ای می نماید.

ناگفته نماند که نویسنده در بخش بعدی کتاب به این مساله پرداخته است که نگارنده در قسمت بعدی به واکاوی آن خواهد پرداخت.

نقد و بررسی کتاب تاریخ رقی خواهی ایرانیان نوشته ی ملیحه بصیر -

 قسمت چهارم

 

 

 

بازگشت به صفحه نخست

مطلب را به بالاترین بفرستید: Balatarin

نامه ها ومقالات خودرا به نشانی webmaster@rahman-hatefi.net  بقرستید

انتشار اخبار، مقالات و بیانیه ها در این صفحه الزاماً به معنای تایید آن‌ها نیست
 
    اشتراك در نویدنو

  

نشانی پست الکترونیک: