2021-06-29

نویدنو   07/04/1400              چاپ مطلب

• بیماری همه گیرکووید-19 ، با ازهم گسیختن نظم‌جهانی و تحت تاثیرقراردادن تمام بخش‌های جامعه انسانی، به شیوه ای غیرمنتظره، غیرقابل کنترل وغیرقابل پیش‌بینی علیه ما متولد شد. جهان برای آمادگی در برابر یک ویروس کرونای جدید و به شدت واگیردار زمان اندکی داشت. تا فوریه 2021درسطح جهانی حدود 112 میلیون نفربه کووید-19 آلوده شده‌اند و 2.5 میلیون نفردراثر بیماری درگذشته‌اند. حتی با امکان دسترسی سریع به واکسن، واجرای مایه‌کوبی (واکسیناسیون) در اوایل سال2021، هنوزقطعی نیست که بیماری همه‌گیر- باتمام واگیری شدید انواع جهش یافته‌ی آن- ب‌تواند پایان یابد. هیچ‌کس با هیچ قطعیتی نمی‌داند نقطه پایان چگونه خواهد بود و چه وضعیتی پیش‌روی ما قرارگرفته است.

نقش انضباط ارتباطی دربرآمدن ازعهده کووید-19: بررسی کج‌رفتاری‌های مثبت و گفتمان‌های انتقادی

آرویند سینگال، دوکیوداوید کیم –برگردان: هاتف رحمانی

بیماری همه گیرکووید-19 ، با ازهم گسیختن نظم‌جهانی و تحت تاثیرقراردادن تمام بخش‌های جامعه انسانی، به شیوه ای غیرمنتظره، غیرقابل کنترل وغیرقابل پیش‌بینی علیه ما متولد شد. جهان برای آمادگی در برابر یک ویروس کرونای جدید و به شدت واگیردار زمان اندکی داشت. تا فوریه 2021درسطح جهانی حدود 112 میلیون نفربه کووید-19 آلوده شده‌اند و 2.5 میلیون نفردراثر بیماری درگذشته‌اند. حتی با امکان دسترسی سریع به واکسن، واجرای مایه‌کوبی (واکسیناسیون) در اوایل سال2021، هنوزقطعی نیست که بیماری همه‌گیر- باتمام واگیری شدید انواع جهش یافته‌ی آن- ب‌تواند پایان یابد. هیچ‌کس با هیچ قطعیتی نمی‌داند نقطه پایان چگونه خواهد بود و چه وضعیتی پیش‌روی ما قرارگرفته است.

چون گسترش کووید-19 از همان آغازغیرقابل کنترل بود، و درباره‌ی ویروس جدید اطلاعات اندکی وجود داشت، واکنش به بیماری همه‌گیردرسطح‌جهانی، کشوری و منطقه‌ای به شدت متفاوت بود. قابل توجه آن‌که، چندین کشوراز لحاظ علمی پیشرفته، به‌صورت قابل ملاحظه‌ای ایالات‌متحده امریکا وبریتانیا، به بیماری همه‌گیرپاسخ‌های ملال آوری دادند. امریکا به‌صورت قابل بحثی، باداشتن 25 درصد(28 میلیون نفر) ازموارد مبتلا به کووید-19 و20درصد (500.000نفر) مرگ ناشی ازکووید-19 درسطح جهانی بدترین واکنش را به کووید-19 نشان داد. درمقابل، چندین‌کشوردرحال توسعه‌ی آسیا و افریقا با داشتن منابع اندک، در کنترل کووید-19 کارشایان توجهی انجام داده‌اند. به‌عنوان مثال، تا امروز، بوتان، تنها یک‌مورد مرگ را در بین مردم خودثبت کرده است، و ویتنام[1]، رواندا[2]، و سنگال[3]، به ترتیب 35مورد،266 مورد، و700 مورد مرگ(ناشی ازکرونا) را ثبت کرده اند(Drexler, 2021). 

درحالی‌که دلایل موفقیت‌های مقابله با بیماری همه‌گیر کشوربه کشورفرق دارد، اما دلایل کلیدی برای موفقیت دراطراف رفتارهای ارتباطی - اعمال اراده سیاسی از طریق برقرارکردن دستورکارهای رسانه‌ای و عمومی (Dearing & Rogers, 1996، رهبری دقیق و دلسوزانه شبکه‌های سلامت برای آسیب‌پذیرترین‌قشرهای جامعه (Singhal & Rogers, 2003)، هدایت صریح سلامت عمومی( (Kim et al., 2014، ردیابی اولیه وبی‌ملاحظه شبکه‌های اجتماعی افراد، ودرک مشترک ازارزش رفتارهای پیشگیرانه مانند قرنطینه، فاصله‌گذاری، زدن ماسک، و بهداشت دست‌ها- متمرکزاست (Kim, 2020; Kim & Kreps, 2020)..

برخلاف رهبری فاجعه‌بار دونالدترامپ درامریکا، دربوتان[4]، پادشاه جیگمه خسارنامایول وانگ چوک، بااعلام به مقامات دولتی که حتی یک‌مرگ(ناشی از بیماری همه‌گیر)هم زیاد است، بی‌درنگ دستورکارسیاست؛ رسانه وهمگان را برای کووید-19 اعلام‌کرد، باید برنامه‌های مفصلی برای پوشش تمام سناریوها طراحی، اجرا و به‌تصویب می‌رسید وشبکه‌های بهداشت باید پناهگاه کسانی می شد که وسیله‌ی معاش خود را از دست می‌دادند، که بیشترافراد بالای 60 سال و به ویژه افراد آسیب پذیرجامعه بودند. (Drexler, 2021)

پادشاه وانگ چوک به مقامات دولتی، کارگران بهداشت‌عمومی و دانشجویان دانشگاه الهام داد، با بسیج کردن تمام بخش‌های جامعه برای رفاه هر شهروند بوتانی تلاش کنند. (Ongmo & Parikh, 2020) . حتی حزب مخالف درپارلمان بوتان درمبارزه علیه دشمن ویروسی به حزب‌حاکم پیوست.

از نقطه نظرانتظام ارتباطات، ازموفقیت‌های مبارزه بابیماری‌همه‌گیرکشورهایی هم‌چون بوتان، ویتنام، رواندا و سنگال و شکست کشورهایی مانند امریکا نکات بسیاری برای آموختن وجود دارد. پاسخ بوتان به‌بیماری همه‌گیرنشانگر چیزی است که می‌توان آن‌را مورد" کج رفتاری مثبت" خواند: مثبت به‌خاطرآن‌که توانستند با موفقیت از شهروندانشان مراقبت نمایند، وکج رفتاری به خاطرآن‌که پاسخ ابندایی، همه‌جانبه وبی‌وقفه‌ی آن‌ها، به‌ویژه با توجه به وضعیت منابع فقیر آن‌ها خلاف قاعده بود. (Dearing & Singhal, 2020; Singhal, 2021; Singhal & Svenkerud, 2018; 2019). درمقابل، شکست امریکا دربرابر پاندومی مورد افراطی کج‌رفتاری منفی است. اکثرکشورها به صورت زنجیره‌ای سقوط کردند.

درحالی‌که دولت بوتان به سرعت به‌سوی ایجاد ثبت نام کشوری برای شهروندان آسیب‌پذیرخود حرکت کرد؛ و برای حدود 51.000 بوتانی بالای 60 سال بسته‌های مراقبتی حاوی بهداشت‌دست، مکمل‌های تغذیه، وبسته‌های مواد غذایی ارسال کرد، در اکثر کشورهای غربی، کووید-19 سنگین‌ترین کشته‌ها را از شهروندان بزرگسال گرفت  (Drexler, 2021). در امریکا وبیشتر کشورهای اروپای‌غربی، بین 35 تا 40 درصد تمام کشته‌ها دربین افراد ساکن آسایشگاه‌های سالمندان رخ داد. این غیرمنتظره نبود. خانه سالمندان شامل افراد سالخورده ترو بیمارتربا بیماری‌های جانبی تضعیف کننده است که از لحاظ فیزیکی روی‌هم‌رفته دراتاق‌های نزدیک به‌هم – که محل‌های مناسبی برای اشتعال یک عامل واگیردارهستند - نگهداری می‌شوند. اما، نمونه‌هایی ازکج‌رفتاری ارتباطی مثبت، حتی دریک چنین محیط پرمخاطره‌ای وجود داشت که به برخی خانه‌های سالمندان اجازه داد تا ازساکنین خود در برابراحتمال‌های ابتلای سخت محافظت کنند.  

به مورد خانه سالمندان ویلانوا در حومه لیون فرانسه توجه کنید. آن‌خانه سالمندان دربین 106 ساکن خود با معدل سنی 87 سال هیچ مورد ابتلا به کووید-19 نداشت. این حکایت موفقیت قابل توجه مقابله با بیماری همه‌گیردرکشورفرانسه است که 37 درصد از تمام ابتلای به کووید-19 آن در خانه‌های سالمندان رخ داد.  (Singhal, 2021) ویلانوا چه کرد- کج‌رفتاری مثبت غیرمعمول - که دیگر خانه‌های سالمندان انجام ندادند؟

والری مرین، مدیر ویلانوا، دراواسط ماه مارس سال2020، یک روز قبل از تعطیلی قرنطینه سراسری فرانسه، 50نفر کارکنان مرکز را گردهم آورد. او تاکید کرد که ویلانوا به سلامت و رفاه ساکنانش باور دارد ودرخواست کار داوطلبان شد- که چند نفر مایلند برای چندین هفته‌ی آینده، خودشان را همراه با 106 ساکن آسایشگاه با "رضایت محبوس" کنند. درخواست او درمخالفت با وظیفه به عنوان کارشاق طولانی مدت اساسا ابتکاری بود و وظیفه به عنوان مشارکت در "اردوی پرمخاطره" قالب بندی می‌شد. (Leicester & Cerrone, 2020).

پیشنهاد همه‌گیری شناسانه- برقراری ارتباط با غمخواری عمیق، روشنی، وهمدلی-  ایجاد حبابی پیشگیرانه در اطراف مراقبان و ساکنان آسایشگاه سالخوردگان، برای متوقف کردن انتقال ویروس بود. حدود 29 نفر از50 نفر کارکنان ویلانوا با اشتیاق با ماندن 4 هفته‌ای درکنارساکنان آسایشگاه موافقت کردند، و برخی ازآن‌ها بعداز آن تالغو قرنطینه کشوری، اقامت خود را برای تمام 47 روز(قرنطینه) تمدید کردند. درحالی‌که حباب‌پیشگیری با وسواس حفظ شد، دیگر کارکنان برای خدمت از بیرون می‌آمدند، اما جدا از ساکنان آسایشگاه نگهداری می‌شدند و ماسک و دستکش می پوشیدند و تمام پرونکل‌ها را برای جلوگیری ازآلودگی مراعات می‌کردند. درحالی‌که ملاقات‌های خانوادگی متوقف شد، اما دستگاه‌های موبایل با صفحه‌های بزرگ اجازه می‌داد ساکنان آسایشگاه ارتباط مرتب خود با خانواده و دوستان را - اغلب چندبار درروز- حفظ کنند. قابل‌توجه آن‌که ، ویلانوا از یک‌چشم اندازارتباطی، ساکنان خود را، آن چنان‌که اعمال آن دردیگرخانه‌های سالخورگان پیشنهاد شده بود، دراتاق‌ها محبوس نکرد- که منزوی کردن اجتماعی است. بلکه با اجرای حباب امنیتی، کارکنان و ساکنان آسایشگاه درکنارهم، به هواخوری درهوای آزاد، جشن گرفتن تولدها، بازی بینگو ودیگربازی های جمعی خود ادامه دادند. (Leicester & Cerrone, 2020)

آن‌ها از تنهایی که ساکنان دیگر آسایشگاه‌های سالخوردگان تجربه می‌کردند چشم پوشیدند. ویلانوا شاهدی فراهم می‌آورد که چگونه نوعی از رفتارهای ارتباطی صمیمی بین مدیریت و کارکنان، بین کارکنان و ساکنان آسایشگاه، وبین ساکنان و اعضا خانواده‌شان می‌تواند محافظت از ویروس‌مرگباردیگری را فراهم آورد، سلامت و رفاه  را حفظ کند، وروابط استوارتری ایجاد کند. ویلانوا نشان می‌دهد که رفتارهای ارتباطی مبتکرانه- هم بسته با دعوت وغمخواری- می‌تواند "حباب‌های محافظتی" نجات‌دهنده زندگی انسان‌ها و انتشار لذت را ایجاد و نگهداری نماید. چنین رفتارهای‌ارتباطی دلالت‌های وسیعی را برای پاسخ محافظتی و خردمندانه به بیماری‌های همه‌گیر حال و آینده باخود حمل می‌کند.

موارد بوتان و ویلانوا به‌ما می‌فهماند که، درمبارزه علیه یک‌دشمن بیولوژیکی، انضباط ‌ارتباطی می‌تواند در خط مقدم اراده سیاسی‌ارتباطی، بسیج رسانه و افکارعمومی، انتشاراطلاعات‌علمی درباره ویروس، رساندن هم‌دردی و حمایت، وتحریک و وادار کردن مردم به‌عمل برای خیرمشترک – دنبال کردن اقدام‌های احتیاطی مانند زدن‌ماسک، حفظ فاصله‌اجتماعی،و شستن دست‌ها- قرارگیرد. انضباط ارتباطی درعین‌حال که می‌تواند موارد بیشتری عرضه کند، اما پیچیدگی طبیعت انسان را نیزبا فروتنی به رسمیت می‌شناسد و می‌داند که هرراه حل ارتباطی نمی‌تواند نسخه‌ای برای همه باشد، بلکه باید بیشتربا الزامات محلی، فرهنگی و سیاسی شکل گیرد. انضباط به رسمیت می‌شناسد که هر جامعه‌ای ایدئولوژی‌ها، بی‌عدالتی ساختاری، و گفتمان‌های انتقادی مسلط خود را خواهد داشت، و هر جامعه‌ای نیز سهم "منکران کووید-19 به‌عنوان بیماری"، " رویگردانان از قرنطینه"، "ضد واکسن‌ها" و شکاکین خود را خواهد داشت. حتی دراینجا، یک‌درک ارتباطی‌عمیق از این گفتمان‌های ضد فرهنگی – ودلالت‌هایی که آن‌ها برای "سلامت همگانی" و" خیرعمومی" دارند یا ندارند)- می‌تواند آگاهی دهد و واکنش به بیماری‌های همه گیر بی‌سابقه را بیاموزاند. 

به موازات آن‌که ما با پیچیدگی‌های این مصیبت‌سلامت جهانی سروکارداریم و برای نظم جهانی پس از کووید-19 آماده می‌شویم، اعتقاد داریم که انضباط ارتباطی درحال حاضر ودر آینده سهم ارزشمندی ایجاد می‌کند و ایجاد خواهد کرد. با این روحیه، به عنوان سردبیران این شماره ویژه نشریه ارتباطات خلاق که به کووید-19اختصاص یافته است، ازارائه این پیشکش انضباطی که درهدف غنی، درماهیت جهانی، و درنوع خود از لحاظ فرض‌علمی و مفهومی درک عمیقی‌است خوشحالیم.

منابع

Dearing, J. W., Rogers, E. M. (1996). Agenda-setting. SAGE Publications.
Google Scholar

Dearing, J. W., Singhal, A. (2020). New directions for diffusion of innovations research: Dissemination, implementation, and positive deviance. Human Behavior & Emerging Technology, 1–7. https://doi.org/10.1002/hbe2.216
Google Scholar

Drexler, M. (2021, February 10). The unlikeliest pandemic success story. How did a tiny, poor nation manage to suffer only one death from the coronavirus? The Atlantic. https://www.theatlantic.com/international/archive/2021/02/coronavirus-pandemic-bhutan/617976/
Google Scholar

Kim, D. K. D. (2020). Communicating effectively with the public during a pandemic: Lessons from the COVID-19 pandemic and preparation for future pandemics. American Journal of Biomedical Science and Research, 9(5). https://biomedgrid.com/pdf/AJBSR.MS.ID.001433.pdf
Google Scholar

Kim, D. K. D., Kreps, G. L. (2020). An analysis of government communication in the United States during the COVID-19 pandemic: Recommendations for effective government health risk communication. World Medical & Health Policy. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/wmh3.363?casa_token=Uv5vpVe1_UoAAAAA%3AUMspIFNUNEpjSohUBozMoaTfSfBgKcGoD-NrNP7Q_0-4TPDbSIU2WGzGbfbPM8qraXcZAkKRMc506g
Google Scholar

Kim, D. K. D., Singhal, A., Kreps, G. L. (Eds.). (2014). Health communication: Strategies for developing global health programs. Peter Lang Publishers.
Google Scholar

Leicester, J., Cerrone, A. (2020, May 4). Freedom! In France, a nursing home takes on COVID and wins. https://abcnews.go.com/International/wireStory/freedom-france-nursing-home-takes-covid-wins-70484962
Google Scholar

Ongmo, S., Parikh, T. (2020, May 8). What explains Bhutan’s success battling COVID-19? The Diplomat. https://thediplomat.com/2020/05/what-explains-bhutans-success-battling-covid-19/
Google Scholar

Singhal, A. (2021). The art of positive deviance: A radically different way of solving the world’s toughest problems. The Change Designers Press.
Google Scholar

Singhal, A., Rogers, E. M. (2003). Combating AIDS: Communication strategies in action. SAGE Publications.
Google Scholar

Singhal, A., Svenkerud, P. J. (2018). Diffusion of evidence-based interventions or practice-based positive deviations. Journal of Development Communication, 29(2), 54–64.
Google Scholar

Singhal, A., Svenkerud, P. J. (2019, July). Flipping the diffusion of innovations paradigm: Embracing the positive deviance approach to social change. Asia Pacific Media Educator, 1–13. https://doi.org//10.1177/1326365X19857010
Google Scholar

از این قلم :

ادامه:

آرشیوماهانه

نقل مطالب نوید نو با ذکرمنبع آزاد است

نامه ها ومقالات خودرا به نشانی webmaster@rahman-hatefi.net  بقرستید