نویدنو:20/12/1386                                                                    صفحه قابل چاپ است

سرمایه داری جوابی برای مسائل مبتلا به بشری نیست:

 معنای زندگی همراه با مبارزه و فداکاری فیدل کاسترو

نوشته ی بلد نزیمند[1] - برگردان: مینا آگاه  

 

بزرگداشت فقط شایسته ی در گذشتگان نیست، بلکه شایسته ی انقلابیونی است که زنده اند و به شکل  متمایزی به انسان خدمت کرده اند،  کسانی مانند فیدل کاسترو، که تا چند روز پیش دبیر اول حزب کمونیست کوبا، رئیس جمهور کشور سوسیالیستی کوبا و فرمانده نیروی نظامی کوبای انقلابی بود، و در کوبا و دنیای مترقی و سوسیالیستی به خوش نامی شناخته شده است.

با اعلام استعفای فیدل از ریاست جمهوری کوبا، حزب کمونیست آفریقای جنوبی،[2] در تشکر از نقشی که وی در انقلاب کوبا ایفا کرد و مشارکت جهانی وی در مبارزه برای بدیل این دنیا، دنیایی سرشار از عدالت و انسانیت، اطلاعیه ای انتشارداد.[3]

حزب کمونیست آفریقای جنوبی به عنوان متحد انقلاب کوبا، از زمان پیروزی آن در ژانویه 1959، فکر می کند عدم اختصاص مقاله ای به نقش قهرمانانه ی فیدل کاسترو، یکی از بزرگترین انقلابیون عصرما، خطا است. فیدل کاسترو ورای مرزهای کوبا، به خاطر احساس تعهد ش به ساختن دنیایی واقعاً بهتر، و عاری از هر نوع استثمار و ستم، در قلب میلیون ها نفر از مردم جهان جای دارد.

مبارزه ی فیدل ، نه تنها  امروزه، برای بسیاری از مردم جهان، و مردم کوبا بسیار پر معنا است.بلکه این که وی سمبل امید برای میلیاردها نفر از مردم قحطی زده ی جهان است نیز یک امر حتمی است،. ما امیدواریم بتوانیم برخی از مهمترین عرصه های زندگی و مبارزه ی فیدل، را که به موجب آن توانست به قلب میلیون ها و حتی  میلیاردها نفر از کارگران و بی چیزان جهان راه یابد، برجسته کنیم.  حزب کمونیست آفریقای جنوبی تلاش می کند برخی از مبارزات و برخی از عرصه های زندگی او را که به درک ما از چالش و رشد معاصر آفریقای جنوبی، قاره ای، و جهانی کمک کرد برجسته نماید.

 

سرمایه داری به عنوان جنایتی علیه بشریت و فیدل کاسترو     

 

مارکس و انگلس در قرن نوزدهم ظهور و توسعه ی سرمایه داری را، به عنوان سیستمی اروپائی که سیستم تولیدی جهان را دگرگون، و در ضمن سیستم جهانی خشنی از استثمار وحشیانه ایجاد کرده است، را هم جشن گرفتند و هم محکوم کردند. امروزه مرتجعین و برخی از مارکسیست های سابق، تمایل دارند که فقط جنبه ی مثبت پیشرفت سرمایه داری را ببینند.  آن ها می دانند که با تاکید صرف برروی این جنبه ی سرمایه داری ، درپی تحریف واقعیت و امتنان از جنبه های " پیشرفته " ی سرمایه داری هستند تا بدین سان رهاکردن اصول اساسی مارکسیسم را توجیه کنند.

 

آن هایی که درپی یادگیری و حفظ درس های اصولی مارکس و انگلس هستند، سرشت عمیقا ارتجاعی سرمایه داری را درک  و آن را برجسته می کنند و همه روزه تلاش دارند ، با در پیش چشم قراردادن توسعه نیافتگی اکثریت بشریت، این باز تولید خشن را نشان دهند. و ثابت می کنند که چون سرمایه داری سیستمی است که قادر به تامین نیازهای امروزو آینده ی بشریت نیست ، پس باید سرنگون شود.

انقلاب کوبا به ما آموخت که نیازهای اساسی انسان مانند  آموزش، بهداشت و اشتغال مفید و دسترسی به خدمات اساسی ، نباید کالاهایی باشند که از طریق بازار نابرابر به خرید و فروش برسند، بلکه باید به صورت رایگان به جامعه ارائه شوند.

و اینکه کوبا، تحت رهبری فیدل کاسترو،امروزه یکی از بهترین سیستم های بهداشتی و آموزشی دنیا ، از جمله بالاترین میزان با سوادی را دارد، و انقلاب کوبا  با توانائی کامل نشان داده است که برای دسترسی به این خدمات و آموزش سواد و توانمندی، لازم نیست پولدار باشید.

مبارزه ی مردم کوبا به رهبری فیدل علیه رفتار خشونت آمیز سرمایه داری همچنین نشان داد که آنچه تحت نظام سرمایه داری " حکومت قانون " خوانده  می شود در واقع تا چه میزانی ، در اصل خود قانون ثروتمندان علیه فقرا است. حاکمیت قانون سرمایه داری، ازجمله در کشورخودما، آفریقای جنوبی، حفظ منافع پولدار ها علیه بی چیزان است. برای مثال نه تنها جنایات اقتصادی صورت گرفته علیه فقرا را " جنایت " نمی داند، بلکه هر زمان برای مثال نیاز به اعمال  "مقررات نظارت " و" دیسیپلین " باشد، رقابت می نامد. حدفاصل بین فساد و فریب از یکسو و غارت مداوم میلیاردها فقیر حاشیه نشین با قیمت بالای نان و سایر خوراکی ها و یا همبستگی بین بانک ها برای تثبیت نرخ بهره ی بالا از سوی دیگر کجاست؟ نه تنها این دزدی از مردم فقیر در روز روشن توجه بازرسان سیستم قضائی را جلب نمی کند، بلکه موضوع های مربوط به " مقررات " و " رقابت " فساد و فریب شناخته نمی شود.

جملات بالا به این معنی است که جنایاتی که ثروتمندان علیه فقرا می کنند، نباید تحت پیگرد قانونی قرارگیرد، اما اعمال فقرا علیه ثروتمندان باید شدیدا تحت کنترل قرارگرفته و متوقف شوند. واین بدان معنا است که ، آن چیزی که ما معمولا " حکومت قانون " تعریف می کنیم، ، ازجمله جنایت نخواندن برخی از جنایتکارانه ترین رفتارهای پولدار ها علیه بی پولها ، در عمل قانون ثروتمندان علیه فقرا است. این امر چنان اهمیتی دارد که حزب کمونیست آفریقا ی جنوبی  باید به عنوان بخشی از مبارزه برای حکومت قانونی براساس حقوق اجتماعی- اقتصادی اکثریت انبوه مردم ، و بطور عام مردم فقیر دنیا، برای جنایت نامیدن برخی از بدترین اعمال استثماری بورژوازی علیه کارگران و فقرا، کارزار توده ای به راه اندازد.

واقعیت این است که یکی از مهمترین جنایاتی  که میلیون ها شرکت سرمایه داری علیه بشریت انجام می دهند، غارت و تخریب محیط زیست و استفاده ی بی  خردانه از منابع تجدید  نا پذیر انرژی است. و همانگونه که فیدل  مدام به ما یاد آوری  می کند، این امر، همراه با گرمایش کره ی زمین و سایر خطرات زیست محیطی که سرمایه داری موجب آن ها است، یکی از مهمترین خطراتی است که زندگی نوع بشر را تهدید می کند. در دنیایی متفاوت، تعقیب چنین غارت گران جنایت کاری ، یکی از اولین اولویت های سازمانی همچون اینترپول خواهد بود. اما در دنیای تحت حاکمیت امپریالیسم، آن ها رفتاری بی مسئولانه دارند و در تصمیم به  امضا کردن یا امضا نکردن پروتکل کیوتو تردید دارند.

فیدل و انترناسیونالیسم و مبارز علیه نئوکلونیئالیسم        

امسال، یعنی سال 2008، مردم آفریقای جنوبی و کوبا، مشترکاً پیروزی مشترک ارتش آنگولا و کوبا در جنگ کویتو کوآناوال[4] بر نیروی نظامی رژیم آپارتا ید را که خشم خود را متوجه ی انقلاب تازه به پیروزی رسیده ی آنگولا کرده بود، جشن خواهند گرفت. پیروزی در نبرد کویتو کوآناوال به یاری مشارکت برجسته ی نیروی نظامی کوبا  در پشتیبانی از آنگولا امکان پذیرشد. بنابراین شایسته است که پیروزی در این جنگ را به نشانه  انترناسیونالیسم فیدل و انقلاب کوبا، و رهبری وی در هدایت نیروهای نظامی آنگولا و کوبا در تحمیل شکستی بزرگ به نیروهای نظامی آپارتاید جشن بگیریم .

حمایت فیدل و کوبائی ها  از منطقه ی تازه آزاد شده ای همچون آنگولا براساس باور آن ها به  کشورهای تازه آزاد شده ای، که توسط نیروهای ملی - مترقی رهبری می شدند، و حق خودمختاری و استقلال داشتند، صورت می گرفت. علاوه براین، این کشورها، درست مانند انقلاب خود کوبا، حق داشتند برای بازسازی اقتصاد خود که طی قرن ها و دهه ها، به واسطه ی جنگ های استعماری و غارت  تخریب شده بود، سیستم اقتصادی  رادیکالی را همراه با بازتوریع انتخاب کنند.

حمایت انترناسیونالیستی کوبا از مردم آنگولا، حمایت از تعهد بسیاری از این مبارزات رهائی بخش ملی در مقابل این درک بود که این مبارزات همیشه نه تنها برای استقلال و آزادی سیاسی ، اگر چه این ها هم اهمیت دارند، بلکه اساسا برای دگرگونی روابط اقتصا دی بین استعمارکنندگان و استعمارشوندگان، و بین ظالمان و مظلومان بود. و این خود مبارزات رهائی بخش ملی را ارتقا می داد.

این هدف ، بطور مناسبی در اسناد استراتژی و تاکتیک، توسط کنگره ی بین المللی آفریقای جنوبی (ا ان سی) در کنفرانس موروگورو[5] در 1969 بیان شده است:   

" در کشور ما، آزادی بدون بازگشت ثروت سرزمین مان به مردم، بیش از هر جای دیگر دنیای تحت ستم، غیرقابل تصور است. بنابراین یک جنبه ی اساسی از استراتژی ما این است که پیروزی چیزی بالاتر از فقط دمکراسی فرمال است.  اجازه دادن به نیروهای اقتصادی موجود در حفظ کامل منافع خود، تغذیه ی ریشه ی نژاد پرستی و برتری طلبی است که در آن حتی سایه ی آزادی هم حضور ندارد ".

و این چشم اندازها است که بیان کننده ی علت حمایت انقلاب کوبا از دیگر جنبش های رهائی بخش ملی است. انترناسیونالیسم کوبائی ، این واقعیت را که امپریالیست ها با دخالت خشونت بار خود در بسیاری از کشورهای رها شده از استعمار ، درپی این بودند که مانع رشد این کشورها، ورای استقلال فرمال سیاسی شوند نشان داد.

متاسفانه در بسیاری از کشورهای رها شده از استعمار، استقلال سیاسی، با دگرگونی خصلت های اقتصاد مستعمر اتی همراه نشد، و این به واسطه ی رفتار کشورهای بزرگ امپریالیستی بود که انگار هیچ استقلال سیاسی ای در این کشورهای تازه به استقلال رسیده، وجود ندارد.  این چنین موقعیتی بطور حتم بعضی از بدترین جنبه های تسلط استعماری را، ولو به صورت غیرمستقیم اما بسیار قدرتمند، باز تولید کرد، و موجب ایجاد " نئوکلنیالیسم " ( استعمار نو)  شد - چیزی که به نظر می آید دو رانش گذشته است، اما هنوز در دنیای درحال توسعه، حضوری فعال و با معنی دارد.

و این واقعیتی است که انقلاب کوبا با حمله به هر تلاشی برای تحمیل نظم نئوکلنی، آن را خنثی کرد و برای میلیون ها نفر از مردمی که در کشورهای درحال توسعه ی پس از استعمار زندگی می کنند منبع الهام شد.  

هیچکس و هیچ چیز بهتر از توضیح خود فیدل بیان کننده ی سرشت فداکاری  انترناسیونالیستی کوبا در حمایت از جنبش های رهائی بخش، نیست. بلافاصله بعد از پایان گرفتن جنگ کوئیتو کوآناوال در 1978، فیدل اشاره کرد که از زمان پیروزی انقلاب کوبا در 1959، علت حمایت کوبا از آنگولا و بسیاری از مبارزات مردم آفریقا، نه چشمداشت مادی برای خود، که احساس رضایت از مشارکت در آزادسازی آن کشورها، می باشد. در همین زمینه فیدل ادامه می دهد که آنچه کوبا از این جنگ ها به خانه می آورد نه کیسه های پراز زر و الماس که کیسه های حاوی اجساد جنگ جویان انترناسیونالیست کوبا است. و این شبیه کار آن هائی نیست که غیرقانونی به کشورهای دیگر هجوم برده و غارت می کنند، اما اجساد را از مردم خود پنهان می کنند، و به جای آن با غرور جام های جوایز خود را نشان می دهند که لبریزازغارت طلا و الماس و نفت است، و آن  اقدامات  را تحت عناوینی همچون : "  نبرد برای گسترش جبهه ی دمکراسی " و یا " جنگ علیه تروریسم " عملی می سازند.

 فیدل و مبارزه ی ایدئولوژیک     

فیدل درست مانند یک مارکسیست و کمونیست واقعی، همواره می دانست که پیش نیاز هر پیشرفت پر معنای انقلابی  در قدم اول پیروزی در چالش ایدئولوژیک است. اولین شکست قاطعی که  رژیم آپارتاید  از سوی  نیروهای آزادیخواه متحمل شد، نه در خیابان ها ویا کارخانه ها بود ، ونه در مکان هایی که نیروهای آپارتاید پیش از سنگ هائی که جوانان و کارگران پرتاب می کردند، آتش می گشودند ، بلکه در برتری عقاید آزادیخواهانه بر اصول اخلاقی ورشکسته ی اقلیت سفید پوست ستمگر بود.

انقلاب کوبا، به رهبری فیدل، همواره در توجه خاص به کار ایدئولوژیک بین توده ی مردم کوبا مثال زدنی است. و این کار ایدئولوژیکی ستون فقرات شکست تهاجم امپریالیسم آمریکا  در محاصره ی جنایتکارانه ی کوبا برای شکست انقلاب آن بوده است. همانطور که قبلا نیز اشاره کرده ایم، جدی گرفتن  مبارزه  ایدئولوژیک به عنوان قسمتی از تلاش برای رسیدن به انقلاب دمکراتیک ملی رادیکال، بسیار حیاتی است.

فیدل و اشتباهات انقلاب      

درک به موقع اشتباه ها و کوتاهی ها در هر انقلابی،  از جمله درک اشتباهات صورت گرفته از سوی رهبر در رهبری انقلاب ،  مؤلفه ی حیاتی هر انقلاب است.  به معنای دیگر انقلاب بدون اشتباه وجود ندارد، اما هتر کار انقلابی، همانطور که لنین همواره برآن انگشت می گذاشت، تشخیص به موقع این اشتباه ها، و تلاش برای یادگیری درس مناسب از آن است. به عبارت دیگر هر نوع انکار اشتباه ها ، بزرگترین دشمن پیشرفت انقلاب است.

 

 رفیق هاری جوالا[6] عادت داشت هر رفیقی را که ادعا می کرد تاکنون اشتباهی نکرده  است مورد انتقاد قراردهد. وی همواره می گفت انقلابی واقعی مرتکب اشتباه می شود، زیرا فقط آن هائی که کنار می کشند و کاری نمی کنند، اشتباه نمی کنند. اشتباه ها، قسمت جدائی ناپذیر انقلاب ها هستند، از جمله اتخاذ سیاست اشتباه در لحظات حساس پیشرفت هر انقلابی اجتناب ناپذیر است . یکی از وظایف مهم، پذیرش اشتباه.و درس گرفتن از آن است.

یکی از جنبه های تاثیرگذار رهبری فیدل و بطور کلی رهبری جمعی انقلاب کوبا، توانائی صادقانه ی اعتراف به اشتباه ها است. برای مثال، فیدل و کل رهبری انقلاب کوبا  همواره حاضر به انتقاد از خود، مثلا برای " دوره ی خاص کوبا " ( دوره ی سختی که کوبا بعد از فروپاشی اتحاد شوروی با آن روبرو شد )، هستند که اگر کوبا طولانی مدت از مدل سوسیالیستی اتحاد شوروی دنباله روی نکرده بود، دچار این دوران بسیار مشکل نمی شد.

هورا، تائیدی نه برای فیدل، بلکه برای جهندگی انقلابی مردم کوبا       

ما به نکات بالا نه برای تائید فیدل، بلکه برای برجسته کردن برخی از مشارکت های قهرمانانه و فداکاری های این رهبر برای آزادی تمام بشریت از بربریت سرمایه داری اشاره کرده ایم. موفقیت های انقلاب کوبا نه از طریق فرد، بلکه به واسطه ی هوشیاری مردم کوبا در مصمم بودن به دفاع از پیشرفت هائی که در راه ساختن زندگی بهتر به آن نائل شدند، بدست آمد. بنابراین وظیفه ی ما نه تائید، بلکه درس گرفتن از اعمال قهرمانانه ی فیدل است.

فیدل همواره براین واقعیت تاکید می کرد که کوبا همان قدر که فقیر است، ثروتمند هم است و ثروت آن هم مردمش است، ثروتی که تعیین کنندگی آن نه میزان مصرف این ثروت از منابع کره ی زمین، بلکه مصمم بودن مردم کوبا برای سخت کوشی و مشارکت در ساختن کوبا و جهانی بهتر است.

به تمام دلایل بالا، ما به فیدل احترام می گذاریم، وی هیچگاه مردم و انقلاب کوبا را نفروخت، و هیچگاه کاوش گران بیشمار زندگی وی ، نقطه ضعفی از وی بدست نیاوردند، و تلاش بی وقفه ی پیش از ده رئیس جمهور آمریکا در تمامی این زمینه ها، هیچگاه حس بذله گوئی وی را از وی نگرفت، و برعکس لطیفه های بسیاری درمورد چگونگی تلاش  آمریکائی ها در به قتل رساندنش، می گفت. فیدل و انقلاب کوبا شاهد زنده ای است بر اینکه خودخواهی موضوعی ارثی و جزو ذات انسان نیست، بلکه پدیده ای سیاسی- اجتماعی است که ساخته شده ی سیستم بی عاطفه و خشن سرمایه داری است.

همانطور که ما در کمیته ی مرکزی سی او اس ا تی یو[7] در سپتامبر 2007 گفتیم،  هر انقلابی قهرمانان خود را می پروراند، اما هر انقلابی خائنان خود را نیز می سازد. فیدل قهرمان است و اثبات کرد که خائن نیست، و تنها دلیل آن هم وفا داری به منافع کارگران و زحمتکشان است.

فیدل و انقلاب کوبا الهامی است برای حقانیت مبارزه ی حزب کمونیست آفریقا  در شتاب دادن به انقلاب دمکراتیک ملی رادیکال، به عنوان مستقیم ترین راه به سوی انسانی ترین بدیل برای کشور ما، آفریقای جنوبی سوسیالیستی.

ما می گوئیم، فیدل تو شایسته ی استراحت هستی. ..


 

[1] Blade Nzimandeدبیر کل حزب کمونیست افریقای جنوبی

[2] SACP

[3] - http://rahman-hatefi.net/estefaie%20castro-346-861205.htm  متن اطلاعیه حزب کمونیست افریقای جنوبی را می توانید در این لینک ببینید

[4] Cuito Cuanavale

[5] Morogoro

[6] Cde Harry Gwala

[7] COSATU

بازگشت به صفحه نخست         

                             blog stats

Free Web Counters & Statistics